"El tren de la memoria
NOR NAIZ? NONGOA NAIZ?
Dokumentalean
agertu diren migratzaile guztiek beraien jatorria non dagoen jakin arren
galdera horiek norbere "identitatearen gabezia” nabarmena islatzen dutela
pentsatzen dut. Herri nortasuna zalantzan jarri eta migratzaile identitateari
heldu diotela uste dut, "nomada identitatea”.
"La generación de los cuerpos partidos” moduan
ezagutu izan dira garai haietako Alemaniara joandako migratzaile gazteak.
Gorputza Alemanian eta burua Espainian zutela bizi ziren. Egoera hau aintzat
harturik ez nau batere harritzen norbere identitatearen gainean zalantzak sortzea,
identitate ukatu batzuekin bizi behar izatea eta migratzaile identitatea bere
egin behar izatea.
Bestalde,
dokumentalean emakume batek aipatzen duen "ley humana”k ere atentzio berezia
eman dit. Garaiko antolakuntza kolektiboetan parte hartzeko arrazoia zela zioen
berak. Eta gaur, gure herrietan bizi diren migratzaileei giza lege ikuspegi
horretatik begiratzen al diegu? Ez al dugu bestelako etiketa bereizgarriekin
"giza” izate hori estaltzen? Ez al dugu gure arteko ezberdintasun horiek
azpimarratu nahi izaten oinarrizko berdintasuna aintzat hartu beharrean?
Mundu mailako
merkatu bat eraikitzen gabiltzan bitartean, erabiltzen ditugun produktu guztiak
inolako harresirik gabe bidaiatzen duten bitartean, ikaragarrizko mugak ari
gara sortzen hiritarrentzako. Nortasun nazionala "absolutu” bilakatzen ari gara
eta, hori, areagotu egiten da krisi garaietan. Hiritarren artean mailaketak eta
pertsona ilegalak sortzen ditugu. Ez al da kontraesan bat?
Migrazioaren
ondorioz milaka pertsonek bizi duten egoera latzak geure parte moduan ulertu
behar ditugula pentsatzen dut. Migrazioak sortzen duen zapalketa, segregazio, umilazio,
bazterketa... guztiak ez dira herri edo pertsona migratzaileen arazo. Gizaki
garen heinean giza arazo dira eta, beraz, guztiok erantzukizuna izan behar dugu
oztopo guzti horiek gainditzeko.
Errealitate honen aurrean hezkuntza zeregin handia duela uste dut. Hainbatetan azpimarratu izan den eta dugu bezala, hezkuntza tranformazio sozialerako giltzarria da. Ekin diezaigun bada arazo global honi alternatiba lokala ematen gizarte osoaren eraldaketari bide emateko!