Informazioa eta teknologia berriak noraino heldu dira?
Gaur egun informazioa da gakoa. Segundo gutxitan lortzen dugu informazioa, interneten, blogetan, sare sozialetan… gainera irakurtzeko denbora gutxi dedikatzen dugu, testu laburrak eta irudiak bilatzen ditugu edo bideo motzak; ahalik eta informazio gehiena formatu txikienean.
Non daude eskutitzak telefono deiak, entziklopediak… Gaur whatsapp eta argazki edo bideoekin komunikatu ahal gara. Beraz, komunikazio bakoitzari denbora gutxiago dedikatzen diogu. Nolakoa izango da orduan etorkizuna?
Garbi dago ez dela gaur ezagutzen dugun modukoa izango, urte gutxitan gero eta denbora gutxiago dedikatzen baitiogu irakurketa eta idazketari.
Orduan, nolakoa izan beharko luke hezkuntzak?
Gaurtik aurrerako hezkuntzak konpetentzien garapenean oinarritutako hezkuntza izan beharko luke; txikitatik, ikasleek euren gaitasunak ezagutu eta hauek garatzen ikastea, alegia. Horretarako hainbat baliabide eta informazio dauzkagu eskura. Garrantzizkoa ez da ezagutza irakastea, informazioa edonon bilatu baitezakete, garrantzitsuena informazio hau aztertzen, aukeratzen eta erabiltzen ikastea da. Ikasitako honek bizitzan zehar benetan lagunduko baitie.
Lehen eta Bigarren Hezkuntzan mota honetako hezkuntza ematen hasiak dira ikastetxe batzuk, baina, zer gertatzen da goi mailako ikasketekin? Konpetentzietan oinarritutako hezkuntzaren ondoren, ikasle batek zergatik ez dauka goi mailako ikasketak modu berdinean egiten jarraitzeko aukerarik? Aurrera begira, ditugu erronketako bat dela uste dut. Onartezina deritzot, unibertsitatean klase magistralak ematen jarraitzea, ikasleak beste modu baten hezten hasiak direnean…
Honi lotuta zalantza bat sortzen zait. Konpetentzia bidezko ikaskuntza baten ostean zer gertatzen da selektibitatearekin? Beharrezkoa den, ala ez, alde batera utzita, nire zalantza proiektu bidez ikasi duten ikasleek ezagutzan oinarritutako froga bat gainditzeko izan ditzaketen zailtasunetan datza. Aurrera begira puntu hau aztertu nahi nuke, ez baitut egunik izan honetara iristeko.
Horrelako gazteak ezagutzen dugun lan merkatuan lekurik izango dute?
Ikasle hauek polibalenteak direla uste dut, arazoak konpontzen adituak, sistemak sinplifikatzen dakitenak, behar ez den gauzetan denborarik galtzen ez dutenak…
Beraz, mota honetako profesionalak ez dira izango geroko enpresen benetako kapitala? Europa mailan uste dut hasiak direla modu honetara ikusten profesionalen balioa, baina, tamalez, gure inguruan oraindik espezializazioa bilatzen da eta beraz, pertsona bakoitza gai batean aditua izan behar da. Honela, enpresak bere irabaziak handitzeko lan egiten du eta langileek askotan ez dakite zein diren enpresaren helburuak, ezta baloreak ere.
Uste dut, hezkuntza ikuspegi honek biharko langile mota berria sortzen duela eta hauek lan merkatua aldatuko dutela. Beste mota bateko enpresak sortuko dira, pertsona bakoitzak bere balioa eman ahalko die beste batzuei, eta talde bakoitzetik proiektu desberdinak aterako dira. Imajinatu ahal dut pertsona guztiek autonomo gisa lan egiten duten gizartea, eta hauek batzen diren talde bakoitzetik zerbait ateratzen talde proiektu moduan…
Garbi dudana da, lan merkatu berri honek gizartea bera ere aldatuko lukeela, baina puntu honetan errealitatera bueltatuz, gobernua datorkit gogora. Zer nahi du gure gaurko gobernuak etorkizunean? Nire ametsak urruti dabiltzanaren susmoa dut…
Zeintzuk dira ikusten ditudan zailtasunak?
Alde batetik, “mikro“ gisa, familiak eurak dira zailtasun. Guraso gehienak goi mailako ikasketadunak dira gaur egun, eta hori areagotuz joango delakoan nago, krisia dela eta, gero eta gehiago ikasten baikabiltza. Jasotako informazioaren arabera, guraso gehienek euren umeentzako etorkizunerako planak dituzte, eta ez dute onartu nahi euren seme alabek zuzenbidea ala medikuntza ikasi ezin dutenik. Lanbide ikasketenganako dugun pertzepzioa ere ez da ona eta horregatik guraso–generazio honek ez dakit aurrerantzean nola jokatuko duen euren seme alaben garapen eta orientazioan. Momentuz ez dut irtenbide garbirik ikusi eta behatutakoak larritu egin nau.
Laburbilduz, orientazioa beharrezkoa dela deritzot.
Beste alde batetik, “makro“ gisa, gizarte–sistemaren inguruan iruzkin bat. Ongizate–gizartea edo estatua lortzea helburu izanda, egun daukagun errealitatea oso krudela da, non aberatsak aberasten jarraitzen duten eta gero eta txiro gehiago dauden. Sistema kapitalista honek arrakastarako aukerak murrizten dizkie aberatsak ez direnei. Beraz, derrigorrezko hezkuntzak nolako pertsonak hezi beharko lituzke, kontuan izanda, gehienek ez dutela aukerarik izango goi–mailako hezkuntzan sartzeko?
